მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი, ბარენც-ევროარქტიკული საბჭოს შიდსისა და ტუბერკულოზის პროგრამის კოორდინატორი, ზაზა წერეთელი, სოციალურ ქსელში, წერს:
“დღეს გამოცხადდა რომ საქართველო მასობრივ ტესტირებას იწყებს. ცხადია ორივე პარტიის ტელევიზამ მაშინათვე აიტაცა ეს ფაქტი. პოზიციამ, ნახეთ რა მაგრები ვართ, ოპოზიცია, ამაზე ხომ ჯერ კიდევ თებერვალ მარტში გეუბნებოდით.
არადა
1) ანტიგენის სწრაფი ტესტები მასობრივი ტესტირებისათვის გახდა ახალი და ტრენდული იარაღი ევროპაში კორონავირუსის წინააღმდეგ ბრძოლაში. თუმცა როგორც საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ექსპერტები ამბობენ, არ ღირს ასე აჩქარება და ზეიმი რომ სიტუაცია დადებითისკნ იცვლება.
2) სლოვაკეთმა ცოტა ხნის წინ მოახდინა თავისი სრულწლოვანი მოსახლეობის მასობრივი ტესტირება რითაც მისცა საშუალება მათ, ვისაც უარყოფითი პასუხი ჰქონდა შესაძლებლობა შეზღუდვებისათის თავი აერიდებინა და მაგალითად ჰქონოდა უფლება მაღაზიებში შესვლის. ასევე დაგეგმილია ავსტრიის მოსახლეობის უმეტესობის შემოწმება, როდესაც დეკემბრის დასაწყისში მოქმედი შეზღუდვები მოიხსნება. მიზანი შობისთვის მცირე შეკრებების დაშვება და საახალწლო დაბლოკვის თავიდან აცილებაა.
ბრიტანეთიც ატარებს მასობრივ ტესტირებას ქალაქ ლივერპულში, ამბიციებით, დღეში 10 მილიონი ტესტის ჩატარება (და არა 20 000), სახელწოდებით “ოპერაცია მთვარე”. ეს ასევე მიეხმარება ინფიცირებული ადამიანების კონტაქტებს, რამეთუ მათ საშუალებას აძლევს თავიდან აიცილონ კარანტინი, თუ ისინი კვირაში ყოველდღიურად იტარებენ ტესტს და პასუხი უარყოფითია. ევროკავშირის ზოგიერთ აეროპორტში ახლა რეგულარულად ხდება მასალების შემოწმება მოგზაურობის დაწყებამდე. სლოვაკეთმა ამ კვირაში შობისთვის გამოაცხადა სკრინინგის კიდევ სამი რაუნდი, რაც მოიცავს 8 მილიონ ანტიგენის ტესტს.
3) ანტიგენის ტესტების მთავარი უპირატესობა ის არის, რომ ისინი უფრო იაფი, სწრაფი ალტერნატივაა PCR ტესტებისა. ისინი გამოავლენენ დაავადებათა დიდ რაოდენობას, ვისაც ადრე არც კი ჩაუტარებია ტესტი. მაგრამ!!!! საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ექსპერტები აფრთხილებენ, რომ ტესტები არ არის საკმარისად საიმედო იმისთვის, რომ გამოავლინონ ინფიცირებულები იმ ადამიანებში რომლებიც სიმპტომების გარეშე არიან – და რომ მკვლევარებს უფრო მკაცრი გამოკვლევები სჭირდებათ იმის გასაგებად, თუ როგორ გამოიყენონ ისინი საუკეთესოდ. ისინი ასევე ფრთხილობენ, რომ ამ ტესტებზე დაყრდნობით უსაფრთხოდ ყოფნის იმედის დამყარებამ შეიძლება მეტი ზიანი მოუტანოს, ვიდრე სარგებელს – და რომ ეს მასობრივი ტესტირება უფრო მეტად არის პიარულ პოლიტიკა, ვიდრე კარგი მეცნიერება.
რატომ? იმიტომ რომ პირველადი პრობლემა არის თავად ტესტების სიზუსტე. სლოვაკეთის პრემიერ მინისტრმა იგორ მატოვიჩმა თქვა, რომ გამოყენებული ორი სწრაფი ტესტიდან ერთს (RapiGEN და SD Biosensor) შეუძლია დაადგინოს დადებითი შემთხვევების 96 პროცენტი, PCR ტესტებთან შედარებით. ამასთან, სხვა კვლევის თანახმად, შედეგები ბევრად დაბალია, ვიდრე ნათქვამია, როგორც ეს გამოჩნდა სტატიაში ჟურნალ Lancet-ში.
გაერთიანებული სამეფოს მთავრობამ შეიძინა Innova სწრაფი ანტიგენის ტესტები. ინგლისისა და ოქსფორდის უნივერსიტეტის კლინიკურმა შეფასებებმა აჩვენა, რომ იგი აფიქსირებს დადებითი შემთხვევების სამ მეოთხედს მათ შორის, ვისაც დაავადება აქვს. ამასთან, ბირმინგემის უნივერსიტეტის ბიოსტატიკური სტატისტიკის პროფესორმა ჯონ დიკსმა განაცხადა რომ სინამდვილეში მაჩვენებელი შეიძლება გაცილებით დაბალი იყოს: ორ კვლევაში, რომლებიც ყველაზე მეტად იმეორებს რეალურ სამყაროს გამოყენებას, შემთხვევათა 57 პროცენტიდან 73 პროცენტამდე იყო გამოვლენილი. გარდა ამისა, აშშ-ს კვლევამ აჩვენა, რომ ამ ტესტებს არ აქვთ დაავადების ადრეულ ეტაპზე დაფიქსირების საშუალება შემთხვევები.
4)ამას ემატება ის პრობლემაც რომ სიზუსტეზე გავლენას ახდენს არა მხოლოდ თავად ტესტები, არამედ ისეც როგორ გამოიყენება ისინი და ვინ ახორციელებს მათ. როგორც კვლევებმა აჩვენა Innova სწრაფი ტესტის გამოყენებისას 16 პროცენტული განსხვავება იყოს სიზუსტეში გამოცდილი მედდების მიერ და უბრალოდ ნასწავლ მოხალისეების მიერ გაკეთებულ ტესტირების შედეგებში. ეს აჩვენა ტესტირებამ ლივერპულში
5) ჯანმრთელი პოპულაციების მასობრივი სკრინინგის ერთ-ერთი მიზანია ინფექციის შეკავება მათ შორის, ვისაც დაავადება აქვს, ამის ცოდნის გარეშე. მაგრამ ჯერ ჯერობით ცნობილი არ არის, თუ რა წვლილის შეაქვს ასიმპტომურ ადამიანებს გადაცემაში. ამრიგად ბევრი ექსპერტის კითხვაა, რატომ ატარებს მთავრობა ჯანმრთელ ადამიანთა მასობრივ გამოკვლევას ან სკრინინგს, როდესაც კვლევითი ჯერ არ არის დადგენილი ასიმპტომური ადამიანების როლი ვირუსის გავრცელებაში
აქვე აღსანიშნავია ისეც რომ მიუხედავად იმისა, რომ პაციენტები, რომლებიც ლივერპულის ტესტში სწრაფი ტესტით დადებითად გამოვლინდებიან ისენი მაინც უნდა დაუკავშირდნენ ექიმს PCR- ის დამადასტურებელი ტესტის დასადგენად, საფრანგეთმა პირიქით აირჩია: PCR- ით ხელახლა ტესტირება, ვინც სწრაფი ტესტით უარყოფითად გამოდის. საინტერესოა როგორ იქნება საქართველოში
მოკლედ რომ ვთქვათ 20000 ტესტი არ არის მასობრივი ტესტირება, უამრავი კითხვაა ამ ტესტების ეფექტურობაზე და რაც მთავარი საინტერესოა როგორ აპირებს უკვე ყველანაირად გადატვირთული ჯანდაცვის სიტემა გაუმკლავდეს უეცრად დიდი რაოდენობით გაზრდილ პაციენტების რაოდენობას..”
კომენტარები