შევარდნაძემ ზურა დაუნდობლად გაწირა… – რას ჰყვება გოგლა ჟვანიას მეუღლე

ambebi.ge-სთან გერ­მა­ნი­ი­დან, გა­რე­მოს დაც­ვი­სა და ბუ­ნებ­რი­ვი რე­სურ­სე­ბის მი­ნის­ტრის ყო­ფი­ლი მო­ად­გი­ლე და პო­ლი­ტი­კოს – გოგ­ლა ჟვა­ნი­ას მე­უღ­ლე ნინო შა­რა­ში­ძე საუბრობს:

ჩემი უდი­დე­სი ტრა­გე­დია ჩემს ძმას უკავ­შირ­დე­ბა, სა­ში­ნე­ლე­ბა დაგ­ვა­ტყდა თავს. ჩემი 22 წლის ძმა 1991 წელს ქუ­ჩა­ში მოკ­ლეს. ეს ამ­ბა­ვი დო­ლი­ძე­ზე მოხ­და – ნას­ვამ­მა დო­ლი­ძე­ლებ­მა თა­ვის­სა­ვე უბან­ში მოკ­ლეს ჩემი ძმა. ისი­ნი სამ­ნი იყ­ვნენ და სი­გა­რე­ტის გამო შე­კამთდნენ.

ეს ერთი ტრა­გე­დია იყო, მე­ო­რე კი სა­სა­მარ­თლო პრო­ცე­სე­ბი, – ყვე­ლა მოს­ყი­დუ­ლი იყო, ჩვე­ნი ად­ვო­კა­ტიც კი. მკვლე­ლი, რო­მელ­საც არც უა­რუყ­ვია მკვლე­ლო­ბა, სა­სა­მარ­თლო დარ­ბა­ზი­დან გა­ა­თა­ვი­სუფ­ლეს, იმ მო­ტი­ვით, თით­ქოს­და თავს იცავ­დაო. ისე გა­მო­იყ­ვა­ნეს, თით­ქოს ჩემი ძმა და­ეს­ხა სა­მი­ვეს თავს, ისი­ნი კი იგე­რი­ებ­დნენ. იმ დრო­ის­თვის უკვე ბევ­რი უსა­მარ­თლო­ბა მქონ­და ნა­ნა­ხი, საბ­ჭო­თა პე­რი­ო­დი­დან მო­ყო­ლე­ბუ­ლი, ეს ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი ყო­ველ­დღი­უ­რო­ბა იყო, მაგ­რამ ასე­თი – არა­ფე­რი. კა­ხას დიდი და ძლი­ე­რი სა­მე­გობ­რო ჰყავ­და. მზად იყ­ვნენ შუ­რის­ძი­ე­ბის­თვის, მაგ­რამ დედა ყვე­ლას სა­თი­თა­ოდ ეხ­ვე­წე­ბო­და, – შვი­ლე­ბო, ფიქ­რიც არ გა­ბე­დო­თო. სულ ეში­ნო­და, კა­ხას მე­გობ­რებს სა­მა­გი­ე­რო არ გა­და­ე­ხა­დათ. არ ვა­ჭარ­ბებ, კახა ყვე­ლას­თვის სა­თაყ­ვა­ნე­ბე­ლი, ლა­მა­ზი, ნი­ჭი­ე­რი და კარ­გი ადა­მი­ა­ნი იყო. ამას­თა­ნა­ვე, ის ძლი­ე­რი, პო­ე­ტუ­რი, სა­მარ­თლი­ა­ნი, გო­გო­ნე­ბის­თვის სა­სურ­ვე­ლი ბიჭი და ბი­ჭე­ბის­თვის სა­სურ­ვე­ლი მე­გო­ბა­რი იყო. მოკ­ლედ, ძა­ლი­ან მძი­მედ გა­და­ვი­ტა­ნეთ ეს ტრა­გე­დია, ჩემი მშობ­ლე­ბი ამ დროს უკვე 60-ს გა­და­ცი­ლე­ბუ­ლე­ბი იყ­ვნენ. ეს უმ­ძი­მე­სი დარ­ტყმა იყო ჩვენ­თვის ყვე­ლას­თვის. მაგ­რამ მო­ხუ­ცი მშობ­ლე­ბი მთლად გა­ნად­გურ­დნენ. მამა მა­ლე­ვე გარ­და­იც­ვა­ლა.

ცოტა ხან­ში, გოგ­ლა გა­მოჩ­ნდა ჩემს ცხოვ­რე­ბა­ში. ის “მწვა­ნე­თა მოძ­რა­ო­ბა­ში“ გა­ვი­ცა­ნი, მა­შინ 21 წლის სტუ­დენ­ტი ვი­ყა­ვი. მა­ნამ­დე, ერთი მე­გო­ბა­რი მყავ­და, ჩემ­თან იყო, დე­დას ტე­ლე­ფო­ნე­ბის წიგ­ნა­კი ჰქონ­და, ალ­ფა­ბეტს რომ ჩა­მოვ­ყე­ვით, მ-ზე ეწე­რა – “მწვა­ნე­ე­ბი“. მე­გო­ბა­რი მე­უბ­ნე­ბა, მო­ი­ცა, მანდ დავრე­კოთ, მათი სპი­კე­რი – ზურა ჟვა­ნია მომ­წონ­სო. ვუ­თხა­რი, რა­ტომ მოგ­წონს, ბე­ბე­რია-მეთ­ქი. იმ ასაკ­ში დი­დად მეჩ­ვე­ნე­ბო­და. 1992 წლის არ­ჩევ­ნე­ბის წინა პე­რი­ო­დი იყო და ზუ­რას­თან ტე­ლე­ფო­ნით და­კავ­ში­რე­ბა რთუ­ლი იყო. დავ­რე­კეთ და მაკა მდი­ვანს ეუბ­ნე­ბა, ნანა ვარ, დევ­და­რი­ა­ნი, სას­წრა­ფო საქ­მე მაქ­ვსო. ზუ­რამ ყურ­მი­ლი აიღო, და მაკა ეუბ­ნე­ბა, – ზურა, ნანა არ ვარ, მაკა ვარ და ძა­ლი­ან მიყ­ვარ­ხა­რო. ზუ­რას გა­ე­ღი­მა, მაგ­რამ თბი­ლად მო­ი­შო­რა, უთხრა, ახლა არ­ჩევ­ნე­ბი გვაქვს და როცა ჩა­ივ­ლის, მერე და­მი­რე­კეო.

არ­ჩევ­ნებ­მა “მწვა­ნე­ე­ბის­თვის“ ტრი­უმ­ფა­ლუ­რად ჩა­ი­ა­რა, მა­კას არ და­ვი­წყნია, ზუ­რას და­უ­რე­კა და ეუბ­ნე­ბა – გა­მარ­ჯო­ბა ზურა, სიყ­ვა­რუ­ლის თა­ო­ბა­ზე რომ გა­წუ­ხებ­დით, მე ის ვარო. ძა­ლი­ან სა­სა­ცი­ლო იყო… ეს ყვე­ლა­ფე­რი, რა თქმა უნდა, იუ­მო­რის დო­ნე­ზე დარ­ჩა. მა­კას ინი­ცი­ა­ტი­ვით­ვე შე­ვე­დით “მწვა­ნე­ებ­ში“. გა­რე­მოს დაც­ვა ყო­ველ­თვის მა­ინ­ტე­რე­სებ­და. “მწვა­ნე­ებს“ დიდი გეგ­მე­ბი ჰქონ­დათ, ევ­რო­პარ­ლა­მენ­ტა­რებ­თან ურ­თი­ერ­თობ­დნენ, ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სო გუნ­დი იყო და გული მწყდე­ბა, რომ მერე “მოქკავ­ში­რად” გა­და­იქ­ცნენ და სულ სხვა მი­მარ­თუ­ლე­ბით წა­ვიდ­ნენ. მათ სხვა მას­შტა­ბე­ბის პო­ლი­ტი­კუ­რი ამ­ბი­ცი­ე­ბი გა­უჩ­ნდათ, თო­რემ, მა­შინ­დე­ლი “მწვა­ნე­თა მოძ­რა­ო­ბა“ იყო სუ­პერპროგ­რე­სუ­ლი ძალა.

თვი­თონ ზურა იყო ძა­ლი­ან პროგ­რე­სუ­ლი ადა­მი­ა­ნი. მდგრა­დი გან­ვი­თა­რე­ბის პრინ­ცი­პე­ბი ისე ეს­მო­და, რო­გორც არა­ვის იმ­დრო­ინ­დელ სა­ქარ­თვე­ლო­ში (და შე­იძ­ლე­ბა მის ფარ­გლებს გა­რე­თაც). მოკ­ლედ, ძა­ლი­ან მომ­წონ­და იქ ყოფ­ნა. მა­შინ პო­ლი­ტექ­ნი­კურ­ში ვმუ­შა­ობ­დი კა­თედ­რა­ზე, პა­რა­ლე­ლუ­რად კი “მწვა­ნე­ებ­ში“ დავ­დი­ო­დი, სა­დაც შევ­ხვდი გოგ­ლას. ზურა რამ­დე­ნა­დაც სწრა­ფი იყო მოქ­მე­დე­ბა­სა თუ აზ­როვ­ნე­ბა­ში, გოგ­ლა იმ­დე­ნად ნელი და დინ­ჯი იყო, ტი­პი­უ­რი ლე­ჩხუ­მე­ლი (ბე­ბია ყავ­და ლე­ჩხუ­მი­დან, სო­ფელ დერ­ჩი­დან, რო­მელ­ზეც გიჟ­დე­ბო­და)… ძმე­ბი რა­დი­კა­ლუ­რად გან­სხვავ­დე­ბოდ­ნენ ერ­თმა­ნე­თის­გან. ზუ­რას შე­ეძ­ლო ერთ ღა­მე­ში ერთი წიგ­ნი წა­ე­კი­თხა, 4 სა­ა­თი სძი­ნე­ბო­და და მე­ო­რე დღეს ფორ­მა­ში ყო­ფი­ლი­ყო. მარ­თლაც უნი­კა­ლუ­რად ნი­ჭი­ე­რი იყო. ზო­გა­დად, მათი ოჯა­ხი იყო ყვე­ლა­ზე დიდი სიმ­დიდ­რე, ზუ­რას და გოგ­ლას სა­ო­ცა­რი დედ-მამა ჰყავ­დათ.

• “ძა­ლი­ან გან­ვიც­დი, ჩა­მოს­ვლა რომ ვერ მო­ვა­ხერ­ხე”

შე­ვარ­დნა­ძე ჩემ­თვის ბავ­შვო­ბი­დან მი­უ­ღე­ბე­ლი იყო, გან­სა­კუთ­რე­ბით კი მას შემ­დეგ, რაც ზუ­რას ათას­გვა­რი ბინ­ძუ­რი ჭორი აუ­გო­რა, ხან უკა­ნო­ნო შვი­ლო­ბას აბ­რა­ლებ­დნენ, ხან ეთ­ნი­კურ წარ­მო­მავ­ლო­ბა­ზე უვრცე­ლებ­დნენ ჭო­რებს. ისეთ ოჯახ­ში გა­ვი­ზარ­დე, სა­დაც ეთ­ნი­კუ­რი ნიშ­ნით ადა­მი­ა­ნე­ბის გარ­ჩე­ვა­ზე ლა­პა­რა­კი არ ყო­ფი­ლა, ყვე­ლას ერ­თნა­ი­რად ვცემ­დით პა­ტივს და არა­ვის ვან­სხვა­ვებ­დით. გოგ­ლას არაჩ­ვე­უ­ლებ­რი­ვი ოჯა­ხი ჰქონ­და, მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ დედა ეთ­ნი­კუ­რად არა­ქარ­თვე­ლი იყო, ძა­ლი­ან ქარ­თუ­ლი. მათ­თან სი­ახ­ლო­ვემ ბევ­რი რამ შემ­ძი­ნა.

გოგ­ლას მშობ­ლებ­ზე ვგიჟ­დე­ბო­დი, სა­ოც­რად თბი­ლე­ბი, დახ­ვე­წი­ლე­ბი და გა­ნათ­ლე­ბუ­ლე­ბი იყ­ვნენ. დიდი სა­ნა­თე­საო ჰყავ­დათ ორი­ვე მხრი­დან და მათი სახ­ლი ყვე­ლას შეკ­რე­ბის ად­გი­ლი იყო. მამა გოგ­ლა­სა­ვით დინ­ჯი და კე­თილ­შო­ბი­ლი, დედა კი აქ­ტი­უ­რი, ენერ­გი­უ­ლი და სა­ოც­რად კე­თი­ლი – ყვე­ლა­ზე გა­და­ყო­ლი­ლი იყო. გერ­მა­ნი­ა­ში ვი­ყა­ვი, როცა რემა დე­ი­და გარ­და­იც­ვა­ლა, გოგ­ლა სამი დღით ადრე ჩა­ვი­და სა­ქარ­თვე­ლო­ში. მე და ჩემი ში­ლე­ბი კი კო­ვი­დის გამო, სა­ერ­თოდ ვერ ჩა­ვე­დით და დღემ­დე ამას ძა­ლი­ან გან­ვიც­დი….

• “გეხ­ვე­წე­ბი, პა­ლა­ტა­ში შე­ვარ­დნა­ძე­ზე ცუდი არა­ფე­რი თქვაო”

გოგ­ლას ლა­პა­რა­კი არ უყ­ვარს და მხო­ლოდ ქცე­ვით მაგ­რძნო­ბი­ნა სიყ­ვა­რუ­ლი, მთე­ლი მისი ქმე­დე­ბე­ბით გა­მო­ხა­ტავ­და ამას. სხვა­თა შო­რის, 22 აპ­რილს ვი­ქორ­წი­ნეთ – დე­და­მი­წის დღეს, სპე­ცი­ა­ლუ­რად არ დაგ­ვიმ­თხვე­ვია… შე­უღ­ლე­ბა ვიწ­რო წრე­ში აღ­ვნიშ­ნეთ, მძი­მე პე­რი­ო­დი იყო – აფხა­ზე­თის ომი… ქორ­წი­ნე­ბის პირ­ვე­ლი პე­რი­ო­დი­დან რაც მახ­სენ­დე­ბა, ეს არის ომი, პო­ლი­ტი­კუ­რი სა­უბ­რე­ბი… რო­გორც უკვე ვთქვი, მა­მა­ჩე­მის­თვის შე­ვარ­დნა­ძე სრუ­ლი­ად მი­უ­ღე­ბე­ლი იყო და როცა გოგ­ლას მივ­ყვე­ბო­დი ცო­ლად, მა­შინ ზუ­რას გა­მოკ­ვე­თი­ლი პრო­შე­ვარ­დნა­ძის­ტუ­ლი პო­ზი­ცია ეჭი­რა. ამა­ზე ცოტა არ იყოს, ვნერ­ვი­უ­ლობ­დი. მამა თა­ვის აზ­რებს არას­დროს მა­ლავ­და და გან­ვიც­დი­დი, პირ­ვე­ლი­ვე შეხ­ვედ­რა­ზე რამე უხერ­ხუ­ლო­ბა არ შე­ექ­მნა. მახ­სოვს, ვეხ­ვე­წე­ბო­დი, შე­ვარ­დნა­ძე­ზე ცუდი არა­ფე­რი თქვა-მეთ­ქი. იმ პირ­ველ სა­ღა­მოს გაგ­ვი­წია ან­გა­რი­ში. ჩემ­თვი­საც იმ­დე­ნად მი­უ­ღე­ბე­ლი იყო შე­ვარ­დნა­ძე, მეც გა­მოვ­ხა­ტავ­დი ამას. წარ­მო­იდ­გი­ნეთ, ის პე­რი­ო­დია, როცა ზურა არის შე­ვარ­დნა­ძის უახ­ლო­ე­სი, მე კი სულ პრო­ტესტს და უკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბას გა­მოვ­ხა­ტავ. ერთი სა­სა­ცი­ლო მო­მენ­ტი მახ­სენ­დე­ბა: მუ­ცე­ლი ამ­ტკივ­და და სამ­შო­ბი­ა­რო­ში უნდა წა­მიყ­ვა­ნონ, 1994 წლის 8 მარ­ტია, პა­ტა­რა ვარ, დე­დამ­თი­ლი მე­უბ­ნე­ბა, რა­ღაც უნდა გთხო­ვო და შე­მის­რუ­ლეო. მეგო­ნა, მე­ტყო­და ექი­მებს და­უ­ჯე­რეო ან რა­ი­მე მსგავსს, ის კი მე­უბ­ნე­ბა – გეხ­ვე­წე­ბი, პა­ლა­ტა­ში შე­ვარ­დნა­ძე­ზე ცუდი არა­ფე­რი თქვაო. ისე გა­ნიც­დი­და ამ და­პი­რის­პი­რე­ბულ აზ­რებს, სამ­შო­ბი­ა­რო­ში მი­მა­ვალ­საც ამას მთხოვ­და. ძა­ლი­ან სა­სა­ცი­ლო იყო. სამ­წუ­ხა­როდ, მე მარ­თა­ლი აღ­მოვ­ჩნდი, სა­ბო­ლო­ოდ, შე­ვარ­დნა­ძემ ზურა და­უნ­დობ­ლად გა­წი­რა…

დე­დას ჩემი ძმის­თვის უნ­დო­და ბექა და­ერ­ქმია, მაგ­რამ არ და­არ­ქვა და უფ­როს შვილს მე და­ვარ­ქვი ეს სა­ხე­ლი. მე­ო­რე შვილს ზურა ჰქვია და ორი­ვე­ნი ბი­ძებ­თან არი­ან კავ­შირ­ში… ჩემი უფ­რო­სი შვი­ლი გერ­მა­ნი­ის სა­უ­ნი­ვერ­სი­ტე­ტო ქა­ლაქ აა­ხენ­ში სწავ­ლობს კომ­პი­უ­ტე­რულ მეც­ნი­ე­რე­ბას, ზურა კი ბო­ნის სა­ერ­თა­შო­რი­სო სკო­ლა­ში და­დის. ის ბევ­რს ფიქ­რობს მო­მა­ვალ პრო­ფე­სი­ა­ზე და ამ ბოლო დროს ინ­ჟი­ნე­რი­ამ და­ა­ინ­ტე­რე­სა. აქ ეს დარ­გი ძა­ლი­ან კარ­გა­დაა გან­ვი­თა­რე­ბუ­ლი, თუმ­ცა ჯერ გერ­მა­ნუ­ლი არ იცის და ალ­ბათ ის­წავ­ლის.

სრულად – ambebi.ge