სამედიცინო გამოცემა The Lancet-ში გამოქვეყნებული კვლევის თანახმად, კორონავირუსით ინფიცირებულთა ნაწილი დაავადების სიმპტომებს გამოჯანმრთელებიდან ერთი წლის შემდეგაც უჩივის.
მკვლევრებმა, კორონავირუსით ინფიცირებული 1,276 პაციენტის მონაცემები შეისწავლეს, რომლებმაც ვუჰანის (ჩინეთი) საავადმყოფო დატოვეს 2020 წლის იანვრიდან მაისამდე. კვლევის თანახმად, მიუხედავად იმისა, რომ სიმპტომების უმეტესობა გამოჯანმრთელებიდან ერთი წლის შემდეგ გაქრა, დაახლოებით ნახევარს მაინც მინიმუმ ერთი მუდმივი სიმპტომი აწუხებდა. მათ შორის, ყველაზე გავრცელებულია დაღლილობის შეგრძნება და კუნთების სისუსტე. ხოლო ყოველი მესამე პაციენტი უჩიოდა ქოშინს და იშვიათ შემთხვევებში სისხლის მიმოქცევისა და ფილტვის პრობლემებს.
მკვლევარები ხაზს უსვამენ უფრო დიდი კვლევების აუცილებლობას COVID-19– ის გრძელვადიან შედეგებზე, განსაკუთრებით იმ ადამიანებს შორის, ვინც ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაშიიმყოფებდა, რადგან სავარაუდოა, რომ ჯანმრთელობის პრობლემები მათ შესაძლოა 12 თვის შემდეგაც ჰქონდეთ და ჯანმრთელობის სისტემები მზად უნდა იყოს გრძელვადიანი დახმარების გაწევისთვის.
პროფესორი Bin Cao, ჩინეთი, რესპირატორული მედიცინის ეროვნული ცენტრიდან, ჩინეთი, ამბობს: ”ჩვენი კვლევა დღემდე ყველაზე მასშტაბურია, რომ შევაფასოთ ჰოსპიტალიზირებული COVID-19 გადარჩენილთა ჯანმრთელობის შედეგები 12 თვის შემდეგ. მიუხედავად იმისა, რომ უმეტესობა გამოჯანმრთელდა, ჯანმრთელობის პრობლემები შენარჩუნებულია ზოგიერთ პაციენტში, განსაკუთრებით მათში, ვინც კრიტიკულად ავადობდა საავადმყოფოში ყოფნის დროს. ჩვენი დასკვნებით, ზოგიერთი პაციენტის გამოჯანმრთელებას ერთ წელზე მეტი დრო დასჭირდება და ეს უნდა იქნას გათვალისწინებული პანდემიის შემდგომ ჯანდაცვის სერვისების მიწოდების დაგეგმვისას.”
წინა კვლევამ (იგივე მკვლევარების მიერ) 1,733 ჰოსპიტალიზირებული COVID-19 გადარჩენილთა ექვსი თვის შემდეგ მიღებული შედეგების შეფასებით დაადგინა, რომ პაციენტთა დაახლოებით მეოთხედს ჰქონდა ჯანმრთელობის მუდმივი პრობლემები. ახალი კვლევა მოიცავს 1,276 პაციენტს იმავე ჯგუფიდან, რათა შეაფასონ მათი ჯანმრთელობის მდგომარეობა 12 თვის შემდეგ.
კვლევაში ჩართული პაციენტების საშუალო ასაკი იყო 57 წელი. პაციენტის შედეგები მოკვლეული იყო საშუალოდ 185 დღის განმავლობაში (ექვსთვიანი შემოწმება) და 349 დღე (12 თვიანი შემოწმება). მრავალი სიმპტომი დროთა განმავლობაში გაქრა, განურჩევლად საწყისი COVID-19 დაავადების სიმძიმისა. პაციენტთა წილი, რომლებიც კვლავ განიცდიან მინიმუმ ერთ სიმპტომს ერთი წლის შემდეგ, დაეცა 68% -იდან ექვს თვეში (831/1,227) 49% -მდე 12 თვის განმავლობაში (620/1,272). ეს შემცირება დაფიქსირდა განურჩევლად COVID-19- ის სიმძიმისა, რომელიც პაციენტებს ჰქონდათ ჰოსპიტალიზაციისას.
დაღლილობა ან კუნთების სისუსტე იყო ყველაზე გავრცელებული სიმპტომი, პაციენტთა დაახლოებით ნახევარი განიცდიდა ამას ექვს თვეში (52%, 636/1,230), რაც ყოველ მეხუთე პაციენტმა ეცემა ერთ წელიწადში (20%, 255/1,272). პაციენტების თითქმის მესამედმა აღნიშნა, რომ ქონდა ქოშინი 12 თვის განმავლობაში, რაც ოდნავ აღემატებოდა ექვს თვეს (30% 12 თვის განმავლობაში [380/1,271] 26% 6 თვისას [313/1,185]). ეს უფრო გავრცელებული იყო იმ პაციენტებში, რომლებიც იყვნენ ყველაზე მძიმედ დაავადებულები და იმყოფებოდნენ ვენტილატორზე საავადმყოფოში ყოფნის დროს (39%, 37/94)
დიფუზიის დარღვევის მქონე პაციენტთა წილი არ გაუმჯობესებულა ექვსი თვიდან 12 თვემდე და ეს გამოვლინდა ყველა ჯგუფში, მიუხედავად იმისა, თუ რამდენად ცუდად იყვნენ ისინი საავადმყოფოში (მასშტაბი 3, ჰოსპიტალიზაციის დროს არ საჭიროებს დამატებით ჟანგბადს: 21% 6 თვის განმავლობაში [12 /57], 23% 12 თვის განმავლობაში [13/56]; მასშტაბი 4, საჭირო იყო დამატებითი ჟანგბადი: 26% 6 თვეში [32/124], 31% 12 თვის განმავლობაში [36/117]; მასშტაბი 5-6, საჭირო ჰოსპიტალიზაციის დროს ვენტილაცია: 57% 6 თვის განმავლობაში [39/69], 54% 12 თვის განმავლობაში [38/70]).
12-თვიანი შემოწმებისას, 1,252 პაციენტმა აღნიშნა თავისი სტატუსი საავადმყოფოდან გაწერამდე და მის შემდეგ. პაციენტების დაახლოებით ნახევარი პენსიაზე გავიდა COVID-19– მდე (53%, 658/1,252), რაც ასახავდა საკვლევი ჯგუფის უფროს ასაკს (მედიანური ასაკი 57 წელი). იმ პაციენტთაგან, რომლებიც ავადმყოფობამდე მუშაობდნენ სრულ ან ნახევარ განაკვეთზე, უმრავლესობა დაუბრუნდა პირვანდელ სამუშაოს (88%, 422/479) და უმეტესობა დაუბრუნდა თავის COVID-19– ის წინა სამუშაო დონეს (76%, 321/422) 12 თვის განმავლობაში. მათ შორის, ვინც არ დაუბრუნდა პირვანდელ სამუშაოს, 32% -მა დაასახელა ფიზიკური ფუნქციის დაქვეითება (18/57), 25% -ს არ სურდა თავისი წინა სამუშაოს შესრულება (14/57), ხოლო 18% უმუშევარი იყო (10/57).
მამაკაცებთან შედარებით, ქალებს ჰქონდათ 1.4 -ჯერ მეტი დაღლილობა ან კუნთების სისუსტე, ორჯერ მეტი შფოთვის ან დეპრესიის და თითქმის სამჯერ მეტი ალბათობის მქონე ფილტვის დიფუზია 12 თვის შემდეგ.
Lixue Huang, კვლევის ერთ-ერთი ავტორი, ჩინეთი, ამბობს: ”ჩვენ არ გვქონდა კვლევის მონაწილეების საწყისი მონაცემები, მანამდელი, სანამ დაავადდებოდნენ COVID-19– ით.”
გარდა ამისა, გამოვლინდა, ფსიქიკური პრობლემები და კვლევის კიდევ ერთი ავტორი, Xiaoying Gu, ამბობს: ”ჩვენ ჯერ კიდევ ბოლომდე არ გვესმის, რატომ არის ფსიქიატრიული სიმპტომები ოდნავ უფრო გავრცელებული ერთ წელიწადში, ვიდრე ექვსი თვის განმავლობაში. ეს შეიძლება გამოწვეული იყოს ვირუსულ ინფექციასთან დაკავშირებული ბიოლოგიური პროცესით, ან სხეულის იმუნური რეაქციით მასზე. ან ისინი შეიძლება დაკავშირებული იყოს შემცირებული სოციალური კონტაქტით, მარტოობით, ფიზიკური ჯანმრთელობის არასრული აღდგენით ან ავადმყოფობასთან დაკავშირებული სამსახურის დაკარგვით. საჭიროა დიდი, გრძელვადიანი კვლევები COVID-19 გადარჩენილ ადამიანებზე, რათა უკეთ გავიგოთ COVID-19– ის გრძელვადიანი ფიზიკური და ფსიქიკური ჯანმრთელობის შედეგები.”
ავტორები აღნიშნავენ, რომ მათი კვლევა ორიენტირებული იყო ერთ საავადმყოფოზე და, შესაბამისად, პაციენტის შედეგები არ შეიძლება განზოგადდეს სხვა პარამეტრებში. გარდა ამისა, კვლევა მოიცავდა მხოლოდ მცირე რაოდენობის პაციენტებს, რომლებიც ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში იყვნენ დაშვებული (94/1,276) და დასკვნები ყველაზე კრიტიკულად დაავადებულ პაციენტებთან დაკავშირებით უნდა იქნას განმარტებული სიფრთხილით.
პუბლიკაციის გამოქვეყნების თარიღია 2021 წლის 25 აგვისტო
კომენტარები