ნიუ -იორკის ჯანდაცვის დეპარტამენტისა და კოლუმბიის უნივერსიტეტის მეილმენის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის სკოლის წარმომადგენელთა ერთობლივი სტატიის პრეპრინტზე დაყრდნობით, სხვადასხვა მედიასაშუალება იოტა შტამის შესახებ აქტიურად წერს.
პუბლიკაციაში ნიუ- იორკში კორონავირუსის ამ ახალი ვარიანტის გავრცელების მოდელირების შედეგებია აღწერილი. სტატიაში მოცემული მონაცემები ქალაქის 50 -ზე მეტ საავადმყოფოში განთავსებულ ინფიცირებულ ადამიანებზე დაკვირვებას ეყრდნობა.
კვლევის მიხედვით:
– ფართოდ ვერცერთ ქვეყანაში ვერ გავრცელდა და აშშ-ში თითქმის გაქრა;
– ვირუსის “საშიშ ვარიანტად” არ ითვლება;
– მისი სიკვდილიანობის მაჩვენებელი ხანდაზმულებს შორის, კვლევის ავტორების აზრით, უფრო დაბალია, ვიდრე – ალფა ვარიანტისა (ადრე მას “ბრიტანულს” უწოდებდნენ).
ეს არის ვირუსის რამდენიმე განსხვავებული ვარიანტის ჯგუფი, რომელსაც S- ცილის მსგავსი მუტაცია ახასიათებს. პირველად, ვირუსის ერთ -ერთი ასეთი ვერსია 2020 წლის ნოემბერში ნიუ-იორკში აღმოაჩინეს. ზამთრის შუა რიცხვებში ის ქალაქის რამდენიმე რაიონში გავრცელდა და ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციისა (WHO) და აშშ -ს დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის (CDC) „ინტერესის გამომწვევი ვარიანტების“ სიაშია შეტანილი. ეს ჩამონათვალი მოიცავს შტამებს, რომლებიც ჯანდაცვის სისტემისთვის პირდაპირ საფრთხეს არ წარმოადგენს, მაგრამ დამატებით კვლევას მოითხოვს. თეორიულად, ესა თუ ის შტამი შეიძლება „დაწინაურდეს“ და „შეშფოთების გამომწვევი ვარიანტების“ სიაში შევიდეს. ამ ჩამონათვალში იოტა ექვსი თვის განმავლობაში ვერ მოხვდა.
2021 წლის გაზაფხულზე ნიუ -იორკსა და მეზობელ შტატებში იოტამ ალფა ვარიანტთან (რომელსაც ადრე “ბრიტანულს” უწოდებდნენ) პირველობა დაკარგა. შესაბამისად, აპრილში ალფას წილი გაიზარდა, იოტასი კი შემცირდა.
ალფა და იოტა შტამებს მსგავსი ეპიდემიოლოგიური მახასიათებლები აქვთ. 2020 წლის ვერსიებთან შედარებით, ორივე მათგანი უფრო გადამდებია.
გაზაფხულის შუა რიცხვებში, ალფა და იოტა აშშ-ში კიდევ უფრო გადამდებმა დელტა შტამმა ჩაანაცვლა. ეს აშკარად ჩანს GISAID-ის ვირუსების ვარიანტების მონაცემთა გლობალურ ბაზაში. ამ დროისთვის აშშ-ში იოტა ახლა კორონავირუსის წაკითხული გენომების 0.1% -ს შეადგენს. GISAID-ის თანახმად, ამ ვარიანტის შედარებით მაღალი წილი ფიქსირდება მხოლოდ ლათინურ ამერიკაში (კერძოდ, ეკვადორში – 14,3% იმ გენომებს შორის, რომლებიც ბოლო ოთხი კვირის განმავლობაში განისაზღვრა). თუმცა იქაც კი იოტა შტამის წილი მცირდება და კონტინენტზე ახლად გავრცელებული დელტათი ინფიცირების შემთხვევები მკვეთრად იზრდება.
როგორც გამოქვეყნებული მოდელი გვიჩვენებს, იოტა ზრდის სიკვდილიანობის მაჩვენებელს ხანდაზმულებში 60-82% -ით (ასაკის მიხედვით), მაგრამ არა – ახალგაზრდა და საშუალო ასაკის ადამიანებში. ამავდროულად, კვლევის თანახმად, იოტა ნაკლებად ლეტალურია, ვიდრე – ალფა. მეცნიერებმა ანალოგიური პარალელი სხვა შტამებთან ვერ გაავლეს, რადგან ისინი არ იყო გავრცელებული ნიუ-იორკში ნოემბერ-აპრილში, როდესაც კვლევისთვის საჭირო მონაცემები შეგროვდა.
მკვლევრები ვერ ხსნიან, თუ რატომ ზრდის იოტა სიკვდილიანობას მხოლოდ ხანდაზმულებში, ახალგაზრდა და საშუალო ასაკის ადამიანებში კი – არა. მეცნიერები მხოლოდ ვარაუდობენ, რომ ყოველივე ამის მიზეზი ლეტალობის შესახებ არასაკმარისი მონაცემებია – 45 წლამდე ასაკის ადამიანებში სიკვდილიანობა ძალიან მცირე იყო იმისთვის, რომ მოდელმა პირველი და მეორე ტალღის შტამებს შორი განსხვავება აჩვენოს.
კომენტარები