ნოვრუზ ბაირამი გაზაფხულის შემოსვლის, ზოგიერთ ქვეყანაში კი, ახალი წლის დღესასწაულია. მუსლიმები 21 მარტს დღისა და ღამის გათანასწორების, დედამიწის გამოცოცხლებისა და სიცოცხლის დაწყების დღედ მიიჩნევენ.
ტრადიციის მიხედვით, ამ დღეს ყველა ოჯახში მწვანე ჯეჯილი უნდა იყოს. ასევე, იღებება კვერცხები და ცხვება ტკბილეული.
ნოვრუზ ბაირამი საქართველოში საერთო სახალხო დღესასწაულის სახით 2010 წლიდან აღინიშნება. ამ დღეს საქართველოს მოქალაქე აზერბაიჯანელები განსაკუთრებულად აღნიშნავენ.
აზერბაიჯანში ნოვრუზ დღესასწაული სამ დღეს გრძელდება. აქ ყოველი წლის 21-23 მარტი დიდი ზეიმით აღინიშნება. ნოვრუზის შემდეგ ყველაზე მნიშვნელოვანი დღე „აჰირ ჩარშამბაა“ (ბოლო ოთხშაბათი). დღესასწაულის თვეში ოთხივე კვირის ოთხშაბათიც მნიშვნელოვანია. მას „უსკუსაც“ უწოდებენ. თვის ბოლო ოთხშაბათის წინა დღეს (სამშაბათს) კაცები სასაფლაოზე გადიან, სურა „ფათიჰას“ კითხულობენ და შემდეგ სახლში ბრუნდებიან. ქალები ჰალვით, ფლავითა და სხვადასხვა საჭმლით საფლავების მოსანახულებლად გადიან.
„აჰირ ჩარშამბის“ ერთ-ერთი აუცილებელი ადათი სახლისა და ჭურჭლეულის საგანგებო წესებით დასუფთავება-გარეცხვაა. ასევე მნიშვნელოვანი წესია „წყალში ბეჭდის ჩაგდება“. ოთახის შუაში წყლით სავსე ტაშტს ქალიშვილები შემოუსხდებიან და ბეჭდებს შიგ თითო-თითო ყრიან. ბოლოს ერთი მათგანი ტაშტიდან ბეჭედს ამოიღებს. ვისი ბეჭედიც ამოყვება, მისთვის ის წელი ბედნიერი იქნება.
ნოვრუზის დღესასწაულზე კაცები და ქალები ცალ-ცალკე მოიყრიან თავს და ერთმანეთს მიულოცავენ. საჭიროდ თვლიან იმ წელს გარდაცვლილი ოჯახები მოინახულონ. ამ დღეს დამწუხრება ცოდვად ითვლება. ისინი ამ დღეს შაქარს, ბრინჯს, კვერცხსა და სხვადასხვა საჭმელს გაჭირვებულ ოჯახებს უნაწილებენ. ამ დღეს ავადმყოფებსა და ნათესავებსაც მოინახულებენ.
2009 წლის 30 სექტემბერს „იუნესკომ“ ნოვრუზი არამატერიალურ კულტურულ ძეგლად გამოაცხადა და მას შემდეგ 21 მარტი ნოვრუზი საერთაშორისო დღესასწაულად გამოცხადდა.
პანდემიისა და მოქმედი რეგულაციების გათვალისწინებით, წელს დღესასწაული მოკრძალებულად აღინიშნება.
კომენტარები