ახალი რეგულაციის თანახმად, პირბადე ქუჩაშიც უნდა გვეკეთოს.
დაისვა კითხვა, ვისაც სასუნთქი გზების დაავადებები აქვს, მათთვის რამდენად მიზანშეწონილია ჰაერზე ყოფნისას პირბადით სიარული?
დაგროვილ კითხვებს კერძო პრაქტიკის ექიმი და ანტივირუსული პროდუქციის მწარმოებელი ერთ-ერთი კომპანიის სამედიცინო დირექტორი, მაია ხორგუანი პასუხობს.
მაია ხორგუანი: – მედიცინაში ასეა: როდესაც გადაწყვეტილებას ვიღებთ, იწონება საფრთხე და სარგებელი. რომელიც უფრო მეტია, იმ მიმართულებით ვიხრებით.
ნორმალურ მდგომარეობაში მუდმივად პირბადის ტარება კი არა, ცხვირ-პირზე საათების მანძილზე ჩვეულებრივი ნაჭრის აფარება არ არის სასურველი. მაგრამ ახლა ბევრად უფრო საფრთხის შემცველია ის, რომ პირბადე არ გვეკეთოს ხალხმრავალ ადგილას და ქუჩაში, ვიდრე ის, რომ პირბადე გვეკეთოს თუნდაც ხუთი საათი გადაბმულად.
– რამდენად უქმნის ეს საფრთხეს ასთმისა და სასუნთქი გზების პრობლემების მქონე ადამიანებს?
– სამშრიანი სამედიცინო პირბადის ტარებისას ასეთ ადამიანებს საფრთხე არ ექმნებათ. მით უმეტეს, როდესაც ქუჩაში და სუფთა ჰაერზე სიარულზე ვსაუბრობთ.
თუ ჩვენ ვართ სუფთა ჰაერზე, სადაც მონაცვლეობს ჟანგბადი, ასთმიანი ადამიანებისთვისაც უსაფრთხოა ნიღბით საათი და ორი საათი ყოფნა. ნიღაბში ჰაერი აღწევს, უპრობლემოდ ხდება ჰაერის მონაცვლეობა, ისევე როგორც ამონასუნთქი ქიმიური ელემენტების გარეთ გამოსვლა.
პირბადე გვიცავს არ შევისუნთქოთ ცოცხალი ორგანიზმი, როგორიცაა ვირუსი და ბაქტერია. ვირუსი და ბაქტერია მოცულობით უფრო დიდია, ვიდრე ჟანგბადის და ნახჟირორჟანგის მოლეკულები.
ასე რომ, პირბადე არ აფერხებს არც ჩასასუნთქ ჟანგბადს და არც ამოსუნთქულ ნახშირორჟანგს თუ ჩვენი ორგანიზმის გამომუშავებულ სხვა ნივთიერებას.
სუნთქვის ხარისხი მეტნაკლებად მაინც იზღუდება პირბადეში, თუმცა მსგავსი ეპიდემიის დროს პირბადის უტარებლობა დაუშვებელია. მაგრამ ახლა არა ამაზე, არამედ იმაზე უნდა ვიზრუნოთ რაოდენობრივად რაც შეიძლება ნაკლები ვირუსი შევისუნთქოთ.
ვისაც აქვს სუნთქვის ქრონიკული უკმარისობა, იქნება ეს ასთმური სტატუსის მქონე თუ სხვა ადამიანები, მათთვის სასურველია 5 და 7 საათი გადაბმულად არ ეკეთოთ პირბადე. მაგრამ ასეთი ადამიანები სამსახურებშიც არ არიან ისე დაკავებულნი, რომ მუდმივად ეკეთოთ პირბადე. შეუძლიათ პერიოდულად მოიხსნან.
მე ახლა ქუჩაში ვარ და არ მიკეთია პირბადე, რადგან ირგვლივ არავინაა. როგორც კი ადამიანს დავინახავ, აუცილებლად გავიკეთებ. თუ თქვენს ირგვლივ არავინაა, შეგიძლიათ არ ატაროთ. მაგრამ ადამიანები, სადაც მოძრაობენ, ერთ მეტრის, ორი მეტრის რადიუსით თქვენგან, უნდა ატაროთ პირბადე. სამი მეტრის მოშორებითაც კი. ქუჩაში ეს ვირუსი ორ მეტრზე შორს არ ფრინავს, რომ ვინმე დაასნებოვნოს.
კორონავირუსი ჰაერში არ დაფრინავს. ის ჰაერწვეთოვანი ინფექციაა, რაც იმას ნიშნავს, რომ მას ჩვენგან სხვა ადამიანამდე გარკვეული მანძილის გავლა შეუძლიათ. მაგრამ ერთი სართულიდან მეორემდე ვერ აფრინდება, რაც გრიპს და რინოვირუსს ახასიათებს. გაციების ვირუსები ხშირად სართულიდან სართულზე ასნებოვნებს ადამიანებს. დააცემინა მეზობელმა და ორი სართულით დაბლა შეეყრება ადამიანს. მგავსი რამ კორონავირუსს არ ახასიათებს. მაგრამ დახურულ სივრცეში შეიძლება სამ მეტრზეც გაფრინდეს და ცხვირში შეფრინდეს.
– და მაინც – ლურჯი მხრიდან უნდა გავიკეთოთ პირბადე თუ თეთრიდან?
– ეს წლების მანძილზე პოპულარული საკითხია. შრეების განლაგება ისეთია სამედიცინო ნიღაბში, რომ უნდა გვეკეთოს თეთრი მხრიდან შიგნით. ეს მეტად გვიცავს, რომ არ შევისუნთქოთ ვირუსი. არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს, უკვე დაინფიცირებულმა – ლურჯი მხრიდან გაიკეთოს თუ თეთრი. მთავარია გვეკეთოს პირბადე, რომელი მხრიდანაც გსურთ.
– მოხსნილი ნიღბის თავიდან გამოყენება თუ შეგვიძლია?
– შვიდი საათი თუ მოუხსნელად მიკეთია, მას ვაგდებ. ასევე ვიქცევით ერთი საათის გამოყენებულ ნიღაბზეც, თუ ის ერთხელ უკვე მოვიხსენით. მარტივი ფიზიკაა. ვირუსი, რომელიც შევისუნთქეთ, ის ნიღბის ფენებში გაეჩხირა. ნიღბის ისევ გაკეთების შემდეგ შეიძლება მას ხელი შევავლოთ და გადმოგვედოს, ან შევისუნთქოთ. ფიზიკურად ნუ მივეხმარებით ცხვირში შეფრინდეს და შევისუნთქოთ.
თუ ერთი წუთით გავიკეთებთ მაღაზიაში შერბენისას, ასეთ დროს მისი მეორედ გამოყენება შეგვიძლია. სასურველია ერთი საათი რომ გვიკეთია, მეორედ არ გავიკეთოთ.
– რამდენი საათის მანძილზე შეუძლია ნიღაბს ჩვენი ვირუსისგან დაცვა?
– ითვლება, რომ ნიღაბი უნდა გვეკეთოს მაქსიმუმ ორი საათი და მერე გამოვცვალოთ. მაგრამ არსებობს ასეთი პრაქტიკული ევიდენსი. ექიმები, რომლებიც ატარებენ შვიდ-თორმეტ საათიან ოპერაციებს არ იცვლიან ნიღაბს. პაციენტი კი დაცულია. მაგრამ ჩვენ არ უნდა გვეკეთოს გამოუცვლელად 18 საათი. ნიღაბი 5-6 საათი გვიცავს. ისტერიულად არ უნდა ვიცვალოთ ნახევარ საათში ერთხელ.
– ქსოვილის ნიღაბზე რას იტყვით?
– მე, როგორც ექიმს, არ მესმის ქსოვილის პირბადის არსი თუ ის სპეციალურად შეკვეთით დამზადებული სამედიცინო ნიღაბი არ არის. შეგვიძლია სამედიცინო, სამშრიანი ნიღაბი გამოვახვიოთ ქსოვილში. მაგრამ მხოლოდ ქსოვილის, თუნდაც ორ ფენიანი პირბადე, არც ბაქტერიისგან გვიცავს, არც ვირუსისგან. ის მხოლოდ მტვრისგან გვიცავს.
ხშირად დამინახავს გარეცხილი სამშრიანი სამედიცინო პირბადე. ის გარეცხვის შემდეგ ქაღალდივითაა და არაფრისგან არ გვიცავს. მისი შრეები და დამცავი მიკრო ბუსუსები ზიანდება. სწორედ ეს ბუსუსები აკავებს ბაქტერიას და ვირუსს.
კომენტარები