ანალიტიკოსი არჩილ გამზარდია ყოფილი პარლამენტარის, დავით ზურაბიშვილის კომენტარს აქვეყნებს:
“პატრიარქზე იმის თქმა, რომ ის მთელი ცხოვრება ემსახურებოდა რუსულ საქმეს, არის ფაქტობრივად და პრინციპულად მცდარი აზრი.
80-იანი წლების ბოლომდე პატრიარქი არანაირად არ აღიქმებოდა რუსეთთან ასოცირებულად. პირიქით, ის ითვლებოდა პროგრესულ, პროდასავლურ და ლამის ანტისაბჭოთა ფიგურად. მასთან საკმაოდ ახლო ურთიერთობა ჰქონდა ეროვნული მოძრაობის არაერთ ლიდერს. მაგალითად, ზურაბ ჭავჭავაძე იყო მისი რეფერენტი, ხოლო გია ჭანტურია, მამუკა გიორგაძე და კიდევ არაერთი მისი სტიქაროსნები, სიონში პატრიარქის მიერ ჩატარებულ წირვაზე ძალიან ხშირად იკრიბებოდა მთელი ეროვნული მოძრაობა. ილია მეორე იყო ეკუმენური გაერთიანება ეკლესიების მსოფლიო საბჭოს თანაპრეზიდენტი. ის მონაწილეობდა კათოლიკეებთან და პროტესტანტებთან ერთობლივ ლოცვებში, მასთან ხშირად სტუმრობდნენ ევროპელი ღვთისმსახურები და თეოლოგები. 1978 წელს, როდესაც ცნობილი ქართველი კათოლიკე მღვდელი მიქელ თამარაშვილი რომიდან თბილისში გადმოასვენეს, პატრიარქი არა მარტო დაესწრო გადმოსვენებას, არამედ მისი სულის მოსახსენიებელი პანაშვიდიც კი გადაიხადა.
პატრიარქის მეტამორფოზა იწყება 90-იან წლებში, როდესაც ის ნელ-ნელა და თანდათანობით გადადის უფრო კონსერვატიულ პოზიციებზე და უფრო მეტად ექვემდებარება რუსულ გავლენებს. როგორ მოხდა ეს და რა პროცესთან გვქონდა საქმე, ცოტა გრძელი ამბავია. თუმცა აქ არაფერ შუაში არაა მისი ყბადაღებული კაგებეშნიკობა და სხვა მსგავსი ტიპის შეთქმულების თეორიები.
მოკლედ, იმის თქმა მინდა, რომ ამ კონკრეტულ შემთხვევაში ცოტა უფრო რთულ და წინააღმდეგობრივ ფენომენთან გვაქვს საქმე.”
კომენტარები