ანაზღაურების მიღების მიზნით, მოქალაქეები სისხლის ჩაბარებას სავარაუდოდ, ვეღარ შეძლებენ. აღნიშნულის მიზნით, კანონში ცვლილებები იგეგმება, რის შედეგადაც 2025 წლიდან სისხლის ჩაბარება ნებაყოფლობითი ხდება, ანაზღაურების გარეშე.
როგორც ჯანდაცვის მინისტრის მოადგილე თამარ გაბუნია „ინტერპრესნიუსთან“ განმარტავს, მცირე ზომის სისხლის ბანკების რეორგანიზაციის შედეგად ქვეყანაში მხოლოდ 3 სისხლის დაწესებულება იფუნქციონირებს. რეგულირების სააგენტოში კი სპეციალური ერთეული, ქვედანაყოფი ჩამოყალიბდება, რომელიც სისხლის პროდუქტების მოძრაობაზე კონტროლს და მათი ტესტირების პროცესების მონიტორინგს უზრუნველყოფს.
ამასთან, როგორც თამარ გაბუნია აღნიშნავს, დონორებისთვის გათვალისწინებული იქნება საპატიო წოდების მინიჭება, ასევე ერთჯერადი ფულადი წახალისება.
„კანონპროექტი, რომელიც პარლამენტის მიერ განიხილება, სისხლის სისტემის რეფორმას ითვალისწინებს. მოქმედი კანონი მიღებულია 1995 წელს და თანამედროვე სისტემის მოწყობის ბევრი ასპექტი გათვალისწინებული არ არის, შესაბამისად, ევროდირექტივების შესაბამისიც არ არის. ჩვენი მიზანია, სისხლის სისტემა ისე იყოს მოწყობილი, რომ შეესაბამებოდეს საერთაშორისო სტანდარტებს და ევროდირექტივებს. ამ მიმართულებით მუშაობა 2 თვის წინ დაიწყო, ლიეტუვა და ნიდერლანდების სამეფოს ექსპერტები მუშაობდნენ ჩვენს ექსპერტებთან ერთად.
ჩვენს შემთხვევაში სისტემა მეტად დატვირთულია, ვიდრე ეს საერთაშორისო სტანდარტებით არის გათვალისწინებული. საქართველოში 24 სისხლის ბანკი ფუნქციონირებს, მაშინ როდესაც ლიეტუვას 3 სისხლის დაწესებულება აქვს, სადაც სისხლის პროდუქტის სრული ციკლი მზადდება. ნიდერლანდების სამეფოს კი სულ ერთი აქვს.
კანონპროექტის მიზანია ცენტრალიზებული სისტემის შექმნა, რომელსაც ხელშეწყობა ექნება ხარისხის უზრუნველყოფის კუთხით. ასევე, გათვალისწინებულია ეროვნულ დონეზე რეგულირების სააგენტოში, სპეციალური ერთეულის, ქვედანაყოფის ჩამოყალიბება, რომელიც უზრუნველყოფს სისხლის პროდუქტების მოძრაობაზე კონტროლს, მათი ტესტირების პროცესების მონიტორინგს. დღესაც ხორციელდება მონიტორინგი 4 ინფექციის მიმართულებით, რაც სავალდებულო მოთხოვნაა და რჩება. ევროდირექტივების და საუკეთესო პრაქტიკის თანახმად, უანგარო დონაცია თავიდან აგვაცილებს სისხლის უსაფრთხოების რისკებს, ამდენად კანონპროქტი ორიენტირებულია უანგარო დონაციაზე, იმგვარად რომ 2025 წლის პირველი იანვრიდან ჩვენ სრულად უნდა გადავიდეთ უანგარო დონაციაზე.
დღევანდელი მონაცემებით, თუ წელიწადში საშუალოდ 95 ათასამდე დონაცია ტარდება, აქედან უანგარო 41% შემთხვევებშია, 42% ანაზღაურებადია, 16 % კი ნათესაურია. ახალი კანონის თანახმად, ეს სისტემა უნდა გადავიდეს უანგარო დონაციაზე.
დონორებისთვის გათვალისწინებულია საპატიო წოდების მინიჭება, შესაძლოა იყოს ერთჯერადი ფულადი წახალისება, თუმცა, არ იქნება კომერციული ელემენტები. იქნება დონორობის სტატუსის პრომოცია, საგანმანათლებლო კამპანია სკოლებიდან დაწყებული. დონორის სტატუსი აღირებული და დაფასებული უნდა იყოს“,- აღნიშნავს გაბუნია.
კომენტარები